Wat is de omgevingswet?

Wat betekent de omgevingswet voor jou?

Je krijgt met de omgevingswet te maken als je iets wilt veranderen in jouw leefomgeving. Bijvoorbeeld als je plannen hebt om jouw huis te verbouwen, een boom te kappen, een sloot te dempen of als je als ondernemer een loods wilt laten plaatsen naast jouw bedrijfspand.

Je bent dan initiatiefnemer en moet uitzoeken of je een vergunning nodig hebt of een melding moet doen. Dat kan in het omgevingsloket. Je kunt ook met de omgevingswet te maken krijgen als iemand anders iets wil veranderen in jouw leefomgeving. Bijvoorbeeld als jouw buren een garage willen neerzetten of als een bedrijf in de buurt het kantoor wil vergroten. Goed om te weten dat initiatiefnemers onder de nieuwe wet omwonenden je bij hun plan moeten betrekken, voordat zij een vergunning aanvragen.

Wat is er veranderd na 1 januari 2024?

De belangrijkste veranderingen zijn:

• In het nieuwe omgevingsloket staan alle regels van het Rijk, de provincie en de gemeente bij elkaar. In het omgevingsloket zie je online of je een vergunning nodig hebt. Je kunt er ook een vergunning aanvragen, een melding doen of aanvullende informatie doorgeven. 
• De bestemmingsplannen zijn vanaf 1 januari 2024 opgenomen in een (tijdelijk) omgevingsplan. In het omgevingsplan staat wat er op welke plek mag. Er staan ook andere regels in, bijvoorbeeld voor geluid, bodem of duurzaamheid.
• Voor veel vergunningen geldt vanaf 1 januari dat de gemeente in 8 weken een besluit moet nemen over de aanvraag. Soms wordt deze periode verlengd met 6 weken. Wanneer jouw vergunningaanvraag complex is, kan er een uitgebreide procedure nodig zijn. In dat geval moet de gemeente binnen 26 weken een besluit nemen.
• Met de komst van de omgevingswet verwacht de overheid dat de initiatiefnemer in gesprek gaat met omwonenden en anderen die iets van het initiatief gaan merken. De wet noemt dit participatie. 
• Naast de omgevingswet is per 1 januari ook de Wet Kwaliteitsborging (Wkb) ingegaan voor nieuwbouwprojecten in gevolgklasse 1. Dat kan voor initiatiefnemers die gaan bouwen betekenen dat zij een onafhankelijke kwaliteitsborger moeten inschakelen om de bouwkwaliteit te toetsen. Tot 1 januari is dat een taak van de gemeente. Vanaf 1 januari 2025 treedt de wet ook in voor verbouwactiviteiten in gevolgklasse 1.

Voor 1 januari 2024

Heb je een vergunning gekregen of een vergunningaanvraag ingediend vóór de invoering van de omgevingswet op 1 januari 2024? Als de gemeente, het waterschap of de provincie jou al een vergunning heeft verleend, dan blijft deze gewoon geldig. Je hoeft niets te doen. Moet de gemeente, het waterschap of de provincie de aanvraag nog behandelen? Dan gebeurt dat in principe ook. Check voor de zekerheid even met jouw gemeente wat hun beleid hiervoor is.

Rol van de omgevingsdienst

Als omgevingsdienst hebben we ons samen met onze gemeenten, de provincie Utrecht en samenwerkingspartners in de regio (zoals het waterschap, de Veiligheidsregio Utrecht en de GGD) voorbereid op het werken met de omgevingswet.

Vanuit onze kennis van vergunningverlening, toezicht en handhaving en onze deskundigheid op het gebied van onder andere geluid, bodem, externe veiligheid en bouw adviseren we gemeenten en de provincie bij het maken van omgevingsvisies en -plannen en bij het maken van beleid. Daarbij is ook afstemming nodig met bijvoorbeeld het waterschap en de veiligheidsregio om de nieuwe regels uitvoerbaar te maken voor inwoners en bedrijven.

Meer informatie

Meer informatie over de omgevingswet en wat er verandert vind je op de website van het Informatiepunt Leefomgeving en op de website van je eigen gemeente.