Toenemende risico’s van asbestdaken: waarom meer bewustwording nodig is 

In hoeveel Nederlandse daken zit er nog asbest? Als je het aan asbestdeskundige Michel van de Omgevingsdienst regio Utrecht (ODRU) vraagt krijg je een pasklaar antwoord: ‘een oppervlakte bijna zo groot als de hele gemeente Utrecht.’ Volgens hem en andere betrokken partijen wordt dit probleem landelijk steeds belangrijker, omdat we steeds meer weten over mogelijke gezondheidsrisico’s op de lange termijn. Zijn doel? Een schone leefomgeving en dus alle daken asbestvrij.  

Concentratie asbestvezels neemt toe  

Dat er nu met een nieuwe bril wordt gekeken naar de bestrijding van asbestdaken, heeft volgens Michel onder andere te maken met een onderzoek van TNO uit 2022. Daarin onderzochten ze de verspreidingsrisico’s van asbestdaken. Michel: “In dit onderzoek werden asbestvezels voor het eerst meetbaar in de buitenlucht. Hierdoor zagen we dat de concentratie in de bodem en buitenlucht aan het toenemen is.” 

Langdurige blootstelling kan leiden tot ziekte  

“Die toename van asbestvezels komt doordat de toplaag en de coating van daken slechter wordt: wind, regen, zon en vorst zorgen ervoor dat daken door de jaren heen verweren en asbestvezels bloot komen te liggen. En als de dakgoot beschadigd is kunnen ze ook op de grond terecht komen met het risico dat mensen de vezels naar binnen lopen. Daarbij weten we dat langdurige blootstelling aan hoge concentratie asbest kan leiden tot ziekte.”  

Voorkomen is beter dan genezen 

Ondanks dat de risico’s van verweerde asbestdaken nu nog laag zijn, is dat geen garantie voor de toekomt. Daarom werkt onder meer Michel aan meer bewustwording: “Er is online veel verschil in informatie over asbest. Onwetendheid en onkunde zijn de grote boosdoeners bij het onjuist verwijderen van asbest. Daarom hebben we nauw contact met gemeenten en zorgen we er gezamenlijk voor dat de juiste informatie beschikbaar is voor inwoners en bedrijven.”  

Het streven is dat we allemaal een stukje verantwoordelijkheid nemen voor dit probleem: “Wat daar ook bij hoort is dat we het gesprek aangaan. We leggen inwoners en bedrijven uit waarom het een probleem is dat er asbest in daken zit. Ook nemen we inwoners mee in de nodige stappen om het hele pand asbestvrij te maken. Want, zoals we weten zit asbest niet alleen in daken, maar kan het ook voorkomen in de binnenruimte van een pand. ”  

Met kennis en begrip bereik je meer 

Daarnaast zit Michel in een werkgroep van Omgevingsdienst NL (ODNL) – de landelijke vereniging van de 28 omgevingsdiensten. Hier werken ze samen om de aanpak van provincie Utrecht landelijk in de praktijk te brengen. Het idee is dat inwoners en bedrijven door het hele land bewuster worden van wat er speelt: “Dit project geeft mij onwijs veel energie. Vooral omdat je door heel het land collega’s samenbrengt om het aantal asbestdaken zo snel mogelijk naar nul te krijgen.”